Người dân xã Thượng Mỗ (huyện Đan Phượng) có truyền thống trồng bưởi từ lâu. Hiện nay, cả xã có 121ha trồng bưởi theo tiêu chuẩn VietGAP và đã xây dựng thành công nhãn hiệu tập thể "Bưởi tôm vàng Đan Phượng". Theo Chủ tịch UBND xã Thượng Mỗ Nguyễn Tuấn Anh, chọn sản phẩm bưởi tôm vàng tham gia chương trình OCOP, xã Thượng Mỗ và huyện Đan Phượng đã tổ chức tập huấn cho cán bộ và nhân dân; đồng thời in ấn và cấp phát tem nhãn truy xuất nguồn gốc sản phẩm... Đến hết năm 2019, sản phẩm "Bưởi tôm vàng Thượng Mỗ" đáp ứng đủ tiêu chí, trình thành phố phân loại, xếp hạng sản phẩm OCOP.
Trưởng phòng Kinh tế huyện Đan Phượng Nguyễn Viết Đạt cho hay, trên địa bàn huyện có nhiều sản phẩm nông nghiệp, làng nghề có lợi thế, như: Nem, đậu, rượu nếp, rau an toàn, nấm… Các nhóm sản phẩm này được hỗ trợ để nâng cao chất lượng, phấn đấu đến hết năm 2019 có 40 sản phẩm và đến năm 2020 có 107 sản phẩm được phân loại, xếp hạng OCOP.
Cũng về việc lựa chọn sản phẩm tham gia OCOP, Phó Chủ tịch UBND huyện Gia Lâm Nguyễn Ngọc Thuần cho biết, huyện đã lựa chọn được 80 sản phẩm tham gia chương trình OCOP đến năm 2020. Đặc biệt, Gia Lâm phát triển các sản phẩm gốm sứ của làng nghề Bát Tràng đạt tiêu chuẩn 5 sao, có khả năng cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế.
Tương tự, nhiều huyện khác như: Phú Xuyên, Thạch Thất... cũng đăng ký mỗi huyện hơn 100 sản phẩm tham gia OCOP. Toàn thành phố đặt mục tiêu đến năm 2020 có từ 800 đến 1.000 sản phẩm được đánh giá xếp hạng OCOP. Riêng năm 2019, Hà Nội tổ chức đánh giá xếp hạng 300 sản phẩm.
Theo Phó Chánh Văn phòng Thường trực Văn phòng Điều phối nông thôn mới Hà Nội Nguyễn Văn Chí, mục tiêu Hà Nội đặt ra cao và việc thực hiện khá khả thi, bởi Hà Nội có 1.350 làng có nghề, trong đó, hơn 300 làng nghề đã được UBND thành phố công nhận làng nghề truyền thống. Hơn nữa, Hà Nội đang dẫn đầu cả nước trong việc ứng dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc nông, lâm, thủy sản, thực phẩm bằng tem điện tử thông minh QRcode (hơn 5.000 sản phẩm được gắn mã). Đây là tiềm năng và cũng là nền tảng để phát triển OCOP. Qua rà soát, đối chiếu với 6 nhóm sản phẩm trong chương trình OCOP của trung ương (thực phẩm, đồ uống, thảo dược, lưu niệm - nội thất - trang trí, vải và may mặc, dịch vụ du lịch nông thôn), Hà Nội có khoảng 7.200 sản phẩm có lợi thế…
Để phát huy lợi thế, Hà Nội đang triển khai rất nhiều giải pháp. Hiện nay, thành phố hoàn thành công tác tổ chức đào tạo, tập huấn cho cán bộ, người dân, doanh nghiệp, hợp tác xã tham gia chương trình OCOP. Bên cạnh đó, thành phố tiếp tục hỗ trợ các tập thể, cá nhân đăng ký nhãn hiệu, liên kết tiêu thụ sản phẩm cho nông dân...
Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Tạ Văn Tường cho hay, thành phố đang thúc đẩy tổ chức hội chợ, phiên chợ OCOP. Đơn cử, từ ngày 10 đến 13-10, tại phố đi bộ Trịnh Công Sơn (quận Tây Hồ), Sở NN&PTNT Hà Nội phối hợp với các đơn vị tổ chức phiên chợ quảng bá, giới thiệu, kết nối giao thương sản phẩm OCOP và đặc sản vùng miền trên toàn quốc. Đây là "sân chơi" để người sản xuất giới thiệu, quảng bá, bày bán sản phẩm phục vụ nhu cầu mua sắm, tiêu dùng của người dân Thủ đô và khách du lịch… Qua đó, khuyến khích các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ sản xuất phát triển chương trình OCOP…
Mới đây, Sở NN&PTNT Hà Nội tiếp tục phối hợp với với siêu thị BigC Thăng Long tổ chức hội thảo kết nối tiêu thụ sản phẩm OCOP và đặc sản vùng miền vào hệ thống siêu thị BigC và Go! Việt Nam. Trong khuôn khổ hội thảo, 85 gian hàng với hơn 1.200 sản phẩm an toàn, rõ xuất xứ nguồn gốc, đặc sản vùng miền của Hà Nội và các tỉnh, thành phố được giới thiệu, bày bán tại siêu thị BigC Thăng Long. Chương trình nhằm tạo chuỗi liên kết bền vững, nâng cao giá trị cho người sản xuất, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của Thủ đô. Siêu thị BigC Thăng Long là đơn vị cung cấp nông sản, thực phẩm lớn trên địa bàn thành phố. Việc đưa sản phẩm nông sản, thực phẩm của Hà Nội vào hệ thống siêu thị sẽ có lợi cho cả người sản xuất, doanh nghiệp và người tiêu dùng.
“Về lâu dài, Hà Nội sẽ đầu tư cho 3 làng nghề: Bát Tràng (huyện Gia Lâm), Vạn Phúc (quận Hà Đông) và Đường Lâm (thị xã Sơn Tây) phát triển OCOP gắn với du lịch. Bên cạnh đó, thành phố xây dựng trung tâm giới thiệu sản phẩm OCOP của Hà Nội, dự kiến đặt tại huyện Đông Anh (trên đường đến sân bay quốc tế Nội Bài) nhằm tạo thuận lợi cho giới thiệu, quảng bá và bày bán sản phẩm, phục vụ khách du lịch khi đến Hà Nội” - Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Tạ Văn Tường cho biết.
Để đưa các sản phẩm OCOP hà Nội… “cất cánh” ra thị trường ngoại tỉnh, thành phố Hà Nội đang tập trung chỉ đạo các địa phương tuyên truyền, hướng dẫn người dân đăng ký ý tưởng, xây dựng thương hiệu thông qua việc tham gia vào chương trình mỗi xã một sản phẩm OCOP. Trong đó, cần xác định Chương trình OCOP là nhiệm vụ trọng tâm, lâu dài trong phát triển kinh tế - xã hội nông thôn và thực hiện chương trình xây dựng NTM bền vững.
Chương trình mỗi xã một sản phẩm đã bước đầu đem lại những kết quả tích cực, góp phần phát triển các tổ chức sản xuất kinh doanh các sản phẩm có lợi thế của các địa phương, tái cơ cấu nông nghiệp nông thôn, tăng thu nhập cho người dân. Để nâng cao năng lực cạnh tranh cho các sản phẩm OCOP, đưa chương trình đi vào chiều sâu, tạo điều kiện cho các tổ chức sản xuất, kinh doanh phát triển bền vững, chương trình vẫn cần chú trọng thực hiện những giải pháp nhằm tạo ra được các sản phẩm hàng hóa có giá trị, được thị trường đón nhận, nâng cao chất lượng các sản phẩm OCOP, đưa sản phẩm OCOP thành hàng hóa có thương hiệu, có chất lượng và đảm bảo an toàn cho người sử dụng.
Theo Văn phòng Điều phối Nông thôn mới thành phố Hà Nội cho biết, đơn vị này sẽ tiếp tục chỉ đạo xây dựng thương hiệu các mặt hàng nông sản chủ lực khác của ngành nông nghiệp, hỗ trợ và tạo điều kiện cho các thương hiệu của đặc sản vùng miền và thương hiệu OCOP phát triển thông qua các hoạt động quảng bá, hội chợ, triển lãm... Đây là một tiến trình lâu dài, chỉ có khởi đầu mà không có kết thúc, đòi hỏi phải phát huy được sức sáng tạo to lớn của cộng đồng, huy động được sức mạnh của nền tảng văn hóa, dân tộc đã và đang được kết tinh trong hàng trăm ngàn sản vật trên khắp các miền quê. Triển khai Chương trình OCOP là không có sự áp đặt của cơ quan chính quyền các cấp trong sản xuất, chế biến sản phẩm, mà nó được xuất phát từ đề xuất của các tổ chức, cá nhân sản xuất kinh doanh có sản phẩm tham gia OCOP, người sản xuất phải tự làm, tự quyết định sự thành công sản phẩm của mình, các cơ quan nhà nước đóng vai trò hướng dẫn, giúp đỡ bằng cách đưa ra những giải pháp để thúc đẩy, nâng cao giá trị sản phẩm cho mỗi chủ thể.
Bên cạnh đó Bộ tăng cường các chính sách tích tụ ruộng đất, các cơ chế tạo quỹ đất công, đất sạch để phục vụ công tác thiết lập các vùng sản xuất nông nghiệp, xây dựng các vùng chuyên canh hàng hóa, vùng nguyên liệu đạt quy mô hàng hóa, tạo ra sản phẩm đồng chất, tăng tính hiệu quả trong liên kết vùng; phát triển hệ thống thương mại, quảng bá sản phẩm có thương hiệu, tăng cường nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ, hợp tác xã, doanh nghiệp vừa và nhỏ tham gia trực tiếp vào công tác xây dựng thương hiệu nông sản...
Với OCOP, việc kêu gọi “người Việt ưu tiên dùng hàng Việt” không còn là khẩu hiệu. Đạt được những kết quả đáng mừng này, không thể phủ nhận OCOP có lợi thế ban đầu lớn rất từ việc người dân tin dùng các sản phẩm là đặc sản lâu đời của quê hương. Tuy nhiên, để có chỗ đứng trên thị trường, thương hiệu OCOP chỉ có thể thuyết phục bằng cách nâng cao chất lượng, cải tiến mẫu mã phù hợp với nhu cầu người tiêu dùng.