Cách Hà Nội khoảng 160 km, về phía tây của tỉnh Lạng Sơn, thị trấn Bắc Sơn nằm gọn trong một thung lũng bằng phẳng, được bao bọc bởi núi non hùng vĩ. Ðể vào được Bắc Sơn phải vượt qua những con đèo quanh co bám trên những dãy núi đá vôi trải dài. Khuất sau mỗi khúc cua, những ngôi nhà sàn của người Tày dựa lưng vào lòng núi hiện dần trước mắt.
Vượt qua đèo Tam Canh, một trong những con đèo thơ mộng nhất của những cánh cung Ðông Bắc, chúng ta sẽ tiếp cận làng văn hóa Quỳnh Sơn, một điểm đến vô cùng thú vị mà những ai yêu văn hóa dân tộc không thể bỏ qua. Ngôi làng Quỳnh Sơn của người Tày với khoảng 400 nóc nhà mà phần lớn đều là người họ Dương tạo nên một quần thể dân cư đông đúc ấm áp vô cùng đặc sắc. Cộng đồng người Tày ở đây sống gắn kết với nhau nên vẫn lưu giữ được bản sắc văn hóa độc đáo. Người Quỳnh Sơn không chỉ giữ được làng, được bản mà còn sớm biết phát huy văn hóa đặc trưng để làm du lịch. Ở lại homestay của ông Dương Công Vấn, một trong những nhà làm du lịch sớm nhất của vùng, chúng ta sẽ được tìm hiểu thêm rất nhiều điều thú vị về văn hóa, con người và ẩm thực vùng đất này.
Ảnh minh họa nguồn internet
Trải nghiệm tuyệt vời nhất của Bắc Sơn là khi bạn dậy sớm vào buổi sáng để trèo lên ngọn núi Nà Lay phía đối diện ngôi làng. Ở độ cao 600 m, bạn sẽ thu được trọn vẹn khung cảnh tuyệt vời của Bắc Sơn trong tầm mắt. Phía trước làng, cánh đồng lúa óng vàng sáng dần trong nắng ban mai. Dòng sông Thương xanh thẫm uốn lượn tô điểm cho bức tranh sơn thủy tuyệt đẹp hiện lên trước mắt. Phía xa xa, những nóc nhà ngói rêu đỏ của người Tày dựa lưng vào núi cùng quay về một hướng tạo nên một khung cảnh đồng nhất đẹp đẽ hiếm thấy. Từ mái nhà, khói bếp bốc lên nghi ngút ấm áp lòng người. Nếu đến Bắc Sơn vào tháng 11, khi những đồng lúa đang ở độ chín thì mầu xanh của núi rừng, của dòng sông sẽ hòa quyện với sắc vàng của lúa điểm thêm những đám mây trắng lững lờ trôi sẽ tạo nên một khung cảnh khiến nhiều người cảm thấy choáng ngợp.
Xuống núi, bạn có thể rảo bước trên những cánh đồng lúa nếp thơm lừng để tiến về phía khu chợ thị trấn cách đó không xa. Ở đây, những nét văn hóa làng quê với chợ phiên, những món đồ dân dã cùng bà con đồng bào xúng xính trong quần áo sặc sỡ tạo nên nét thú vị. Ðặc biệt là những món ăn của người Tày sẽ khiến bạn không thể cầm lòng. Một bát canh đậu hầm ấm nóng, suất bánh cuốn thơm lừng, miếng xôi tím dẻo bùi và bánh chưng đen đậm đà sẽ lưu lại rất lâu trong tâm trí bạn.
Không quá nổi tiếng nên cũng chẳng ồn ào náo nhiệt như nhiều vùng đất khác, Bắc Sơn mang trong mình một vẻ đẹp thanh bình mà không nơi nào có được. Một nét đẹp nguyên sơ với đầy những bí ẩn còn chờ chúng ta khám phá.
