Nợ tư nhân lên ngôi
Giống như nhiều thành viên của giới siêu giàu toàn cầu, Evgeny Denisenko có trụ sở tại Monaco đang phải đối mặt với một thách thức đầu tư. Bốn năm trước, ông có một khoản tiền mặt khổng lồ trị giá hàng triệu USD khi bán cổ phần cho một công ty dược lớn của Nga. Tuy nhiên, trong thời đại các ngân hàng trung ương đang nỗ lực giữ vững nền kinh tế bằng cách theo đuổi tiền mệnh giá yếu và trái phiếu lợi suất âm, các tài sản truyền thống, vốn được dùng để bảo vệ sự giàu có của gia đình, trở nên khan hiếm và kém hiệu quả.
Điều đó có nghĩa là giá trị thực sự của nhiều "quả trứng" bị thu hẹp dần trong rổ. Nó khiến Denisenko đứng trước thách thức làm sao để đảm bảo các thế hệ sau trong gia đình có thể giàu có như ông.
Theo nhà tài phiệt 29 tuổi người Nga, giải pháp nằm ở một thị trường rủi ro khi cho các doanh nghiệp và mô hình kinh doanh - vốn bị ngân hàng xem là quá nguy hiểm, vay tiền. "Nếu bạn có được một thỏa thuận đúng thì đó sẽ là khoản đầu tư tốt nhất vào lúc này", Denis Denisenko cho biết.
Tiền cho vay nhằm vào các dự án thăm dò dầu khí ở những khu vực xa xôi hẻo lánh, các dự án bất động sản hạng sang hay các công ty khởi nghiệp. Lãi suất cao trong các khoản đầu tư này biến thị trường trái phiếu trở nên như "rác".
Chính lãi suất cao này đã thu hút sự chú ý của gia đình Denisenko cũng như các thành viên khác trong giới siêu giàu toàn cầu, trong đó có cả ông chủ cũ của đội bóng chày Los Angeles Dodgers Frank McCourt Jr. Proventus Capital, một quỹ có trụ sở tại Stockholm, được tách ra từ văn phòng gia đình của nhà tài phiệt Thụy Điển Robert Weil, đang thay mặt những khách hàng giàu có hoạt động trong lĩnh vực này trên quy mô toàn cầu.
Thông thường, các văn phòng gia đình đang đầu tư vào các thị trường tín dụng tư nhân thông qua các quỹ. Hồ sơ thuế cho thấy gia đình Pritzker, sở hữu chuỗi khách sạn Hyatt hay quỹ Tín thác Bill & Melinda Gates cũng bỏ tiền vào các quỹ đầu tư nhằm vào thị trường này. Tuy nhiên, họ từ chối đưa ra bình luận về thông tin này.
Tín dụng tư nhân đã bùng nổ trên toàn cầu khi các ngân hàng, vốn chịu áp lực từ các nhà quản lý sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008, đã rút lui khỏi việc cho vay với những doanh nghiệp nhỏ để hạn chế rủi ro. Thị trường tín dụng tư nhân, chính vì vậy, đã tăng lên 787,4 tỷ USD từ mức 42,4 tỷ USD vào năm 2000, số liệu từ công ty nghiên cứu Preqin có trụ sở tại London cho thấy.
Preqin cũng cho biết văn phòng gia đình, vốn được các nhà siêu giàu lập ra để quản lý tài sản, đang ngày càng đổ nhiều tiền vào các hoạt động cho vay trực tiếp.
Văn phòng gia đình của Denisenko được biết đến với cái tên Apolis. Họ cho vay khoảng 50 triệu USD mỗi năm trên phạm vi toàn thế giới. Hoạt động của các doanh nghiệp được vay trải rộng từ gia công, dầu mỏ tới bất động sản. Tính đến tháng 10, đã có 393 văn phòng gia đình hoạt động trong lĩnh vực cho vay trực tiếp, tăng mạnh so với con số 129 vào năm 2015. Năm nay, số giao dịch vào khoảng 275 và duy trì mức tăng 15% mỗi năm.
Xu hướng này có thể sẽ tiếp tục. Khảo sát do Alternative Credit Council, tổ chức đại diện cho các nhà quản lý tài sản tín dụng tư nhân trên toàn cầu, tiến hành với các công ty quản lý 400 tỷ USD tài sản tín dụng tư nhân và nhận thấy một nửa trong số các văn phòng gia đình sẽ tiếp tục bổ sung thêm tiền cho chiến lược nợ tư nhân trong 3 năm tới.
Cuộc cạnh tranh khốc liệt
Chẳng có cuốn sách nào hướng dẫn đầu tư vào thị trường này. "Chúng tôi thích đầu tư vào những nơi thiếu vốn ngắn hạn và phù hợp", Alan Snyder, nhà sáng lập và quản lý của Shinnecock Partners – một văn phòng đa gia đình có trụ sở tại Los Angeles, chia sẻ.
Shinnecock cung cấp các khoản vay từ 5 đến 25 triệu USD và tập trung vào các chiến lược như cho vay bất động sản ngắn hạn, trái phiếu đô thị hay cho vay bằng việc thế chấp các tác phẩm nghệ thuật. Quỹ cho vay nghệ thuật này được thành lập 30 tháng trước và thực hiện các giao dịch tổng trị giá 17 triệu USD. Họ nhận được khá nhiều sự quan tâm từ những người muốn sử dụng các tác phẩm nghệ thuật để làm tài sản thế chấp nợ.
Ngoài lãi suất hấp dẫn, chính sự mạo hiểm từ hoạt động kinh doanh cho vay tư nhân lôi cuốn các gia đình siêu giàu. Tuy nhiên, khi sự phổ biến của loại hình đầu tư này ngày càng mạnh mẽ trong giới siêu giàu, nó kéo theo một cuộc cạnh tranh khốc liệt trong chính những giao dịch cho vay tư nhân.
Mark Sotir, chủ tịch của Equity Group Investments, cho biết, các văn phòng gia đình đang có xu hướng đi nhanh hơn để ký kết với các doanh nghiệp. Tuy nhiên, chính việc đẩy nhanh tốc độ này cũng khiến các nhà đầu tư phải hứng chịu nhiều rủi ro hơn với các khoản tiền của mình.
Chính vì cái gọi là thị trường cho vay trung bình, vốn bao gồm các khoản nợ từ 50 triệu USD trở lên, quá đông đúc, sự cạnh tranh cũng bắt đầu làm xói mòn lợi suất, khiến việc cho vay trực tiếp trở nên kém hấp dẫn hơn ngay từ đầu.
Michael Dean, thuộc văn phòng gia đình Bluelaurel, cảm nhận rõ sự cạnh tranh mạnh mẽ. Avamore Capital, một công ty cho vay tập trung vào bất động sản mà Bluelaurel ủng hộ, ban đầu tạo ra lợi nhuận 2 con số vào 4 năm trước. Kể từ khi sự quan tâm tới tín dụng tư nhân tăng lên, số lãi đã giảm một nửa.
Tuy nhiên, Dean vẫn hy vọng sẽ duy trì tới 80% tải sản của gia đình mình trong lĩnh vực bất động sản tư nhân. "Nếu có những cơ hội phù hợp, chúng tôi có thể thực hiện một số khoản đầu tư mới vào bất động sản trực tiếp", Dean chia sẻ.
Một rủi ro khác được kể đến là rủi ro thanh khoản. Các khoản vay cơ bản trong nợ tư nhân không được giao dịch rộng rãi. Điều đó có nghĩa là rất khó bán nợ trong trường hợp khủng hoảng xảy ra. Nói tóm lại, các nhà đầu tư tư nhân có thể cảm thấy bất lực khi tài sản của họ trở nên vô giá trị trong trường hợp biến cố xảy ra. Ngoài ra, khi đầu tư vào một quỹ đóng, vốn gần như bị khóa và hoàn toàn không có cơ hội rút ra cho tới khi đáo hạn.
Tham khảo: Bloomberg
Theo Trí thức trẻ