Mô hình sẽ sụp đổ
Liên quan tới hình thức đầu tư tiền ảo, ngày 13.11, Bộ Công an đã phát đi cảnh báo rủi ro khi người dân đầu tư tiền vào Công ty Tài chính ERG theo hình thức bỏ tiền thật, mua đôla “ảo” trên ứng dụng của công ty này.
Theo đó, số tiền của nhà đầu tư sẽ được hiển thị trên tài khoản ERG khởi tạo của mình; hoặc chuyển các loại tiền điện tử (như Bitcoin, Ethereum, Bitcoin Cash, Litecoin) tích hợp được vào ví ERG để đầu tư. Bộ Công an cảnh báo, hình thức hoạt động của Công ty Tài chính công nghệ ERG thực chất là mô hình Ponzi (vay của người sau trả cho người trước) và mô hình này sẽ sụp đổ khi số tiền của nhà đầu tư mới không đủ trả lãi cho các nhà đầu tư trước.
Bộ Công an cũng khẳng định: “Hiện tại, các đồng tiền mã hóa không bị chi phối và kiểm soát bởi cơ quan quản lý nhà nước nào trên thế giới; Việt Nam chưa công nhận bất cứ loại tiền điện tử nào; Vì thế, quần chúng nhân dân cần nâng cao cảnh giác trước các loại hình hoạt động tương tự; cân nhắc kỹ lưỡng trước khi tự mình quyết định tham gia đầu tư, tránh bị kẻ gian lợi dụng chiếm đoạt tài sản...”.
Cũng theo một cán bộ Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, với loại hình đầu tư tiền ảo, nhà đầu tư sẽ gặp rất nhiều rủi ro khi tham gia đầu tư vào gói huy động bởi rất khó xác thực được tên công ty, trụ sở đơn vị mà mình đã “đổ tiền” vào. Mặt khác, với những nhà đầu tư thiếu hiểu biết về công nghệ sẽ đầu tư qua môi giới, sau khi gửi tiền thì không được nhận bất cứ giấy tờ hay biên lai gì, việc này rất khó kiểm soát.
Luật sư Trương Thanh Đức - Công ty luật BASICO - cho biết, hiện nay ở Việt Nam, tiền ảo không được công nhận là tiền tệ. Về khía cạnh kinh tế, đồng vốn không đưa vào đầu tư, kinh doanh, mà tự dưng tăng lên gấp hàng trăm, hàng nghìn lần cũng giống như quả bóng phình to nhờ nhiều nhà đầu tư “thổi hơi”. Cũng giống như mô hình kinh doanh đa cấp, sẽ có một số người hưởng lãi thật, thậm chí là lãi lớn, để làm bằng chứng sống dẫn dụ những người khác, thật giả lẫn lộn, thấy lợi mà ham.
Về khía cạnh luật pháp, vì không được thừa nhận, nên đầu tư vào tiền ảo giống như tham gia trò chơi may rủi vắng bóng trọng tài. Tất cả góp tiền thành một đống để ngắm và ai cũng hứng khởi nghĩ đó là của mình. Nhưng đến lúc giải tán cuộc chơi, tức bóng nổ, chỉ vài người may mắn ôm hết, còn lại đa số trắng tay. Góp vào là tiền thật, nhưng thu về thì chỉ là tiền ảo, tiền mơ, tiền hứa, tiền trong tương lai, tiền từ tưởng tượng, rủi ro vô cùng lớn.
Cảnh báo các chiêu trò đầu tư tiền ảo tại Công ty ERG. Ảnh BCA
NHNN chưa hề cấp phép cho sàn giao dịch tiền ảo
Trao đổi với PV Báo Lao Động, ông Phan Dũng Khánh - chuyên gia tài chính - cho biết: “Thời gian qua, dòng tiền bắt đầu rút khỏi thị trường tiền kỹ thuật số và hút dòng tiền sang thị trường khác như vàng…Một trong những nguyên nhân là do đồng Libra của Facebook vấp phải nhiều khó khăn trong việc ra mắt. Không chỉ gặp khó khăn với các cơ quan quản lý Mỹ, mới đây, hệ thống thanh toán của PayPal, VISA và MasterCard rút khỏi dự án tiền ảo.
Thêm một thông tin nữa, máy tính Google cho biết trong thời gian tới ra mắt máy tính lượng tử có thể khai thác hết Bitcoin trong 2 giây. Gần như ngay lập tức sau thông tin này, một “cơn hoảng loạn” bùng phát trong cộng đồng tiền điện tử do lo ngại loại tiền này mất giá do Google có thể khai thác tiền điện tử nhanh hơn.
Ông Phan Dũng Khánh cho rằng “Tương lai tiền số khá bấp bênh mặc dù các loại tiền số mới đẻ ra hằng ngày. Bitcoin hiện đang không được kiểm soát bởi bất kỳ ai… Tuy nhiên, công nghệ Blockchain vẫn có thể ứng dụng tốt trong nhiều lĩnh vực của cuộc sống. Những dự án tiền số núp dưới bóng kinh doanh đa cấp thu hút nhiều nhà đầu tư chạy theo. Những kẻ lừa đảo đánh vào lòng tham của các nhà đầu tư. Câu hỏi quan trọng là làm gì để kiếm tiền trả lãi thì nhiều nhà đầu tư không để ý mà chỉ tập trung lợi nhuận bao nhiêu.
Ông Nghiêm Thanh Sơn - Phó Vụ trưởng Vụ Thanh toán của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) - cho biết, NHNN chưa cấp phép cho sàn giao dịch tiền ảo hay tiền mã hoá nào. NHNN cũng không có thẩm quyền cấp phép hoạt động giao dịch sàn này.
Năm 2017, Thủ tướng phê duyệt Đề án Hoàn thiện khung pháp lý để quản lý, xử lý đối với các loại tài sản ảo, tiền điện tử, tiền ảo. Trong đó giao NHNN nghiên cứu và triển khai xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến tiền điện tử. Thủ tướng giao Bộ Tư pháp xây dựng đề án và tham mưu cho Chính phủ trong vấn đề hoàn thiện khung khổ pháp lý về tài sản ảo và tiền ảo.
Lao động